Cùng bàn chuyện quốc gia (22/03/2013)

Gần 3 tháng triển khai thực hiện tổ chức lấy ý kiến của các tầng lớp nhân dân đối với Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 cho thấy một cảm nhận chung: Đợt sinh hoạt chính trị quan trọng này đã thu hút sự quan tâm và tham gia tích cực của mọi tầng lớp nhân dân; từ đó góp phần phát huy quyền làm chủ và trí tuệ của các tầng lớp nhân dân trên cả nước. Tổng hợp báo cáo của các đoàn do Uỷ ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp lập ra và đi kiểm tra ở nhiều tỉnh thành phố trong thời gian cuối tháng 2 đầu tháng 3 vừa qua cho thấy, không khí của đợt sinh hoạt chính trị này khá sôi nổi. Có tỉnh trong một thời gian ngắn đã có hàng chục ngàn lượt ý kiến đóng góp cho Hiến pháp sửa đổi như Bà Rịa- Vũng Tàu, Hà Tĩnh.  Bà con người Mông Pả Vi (Sa Pa, Lào Cai) trao đổi  ý kiến góp ý vào Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992                                              Ảnh: Lan Hương Có lẽ, từ những kết quả bước đầu của đợt sinh hoạt chính trị nêu trên; từ thực tiễn yêu cầu của việc lấy ý kiến nhân dân để làm sao có được một bản Hiến pháp hoàn chỉnh, dài lâu mà Uỷ ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp đã ban hành công văn số 250 ngày 6-3 đề nghị tiếp tục triển khai Nghị quyết của QH về lấy ý kiến nhân dân đóng góp vào Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992. Uỷ ban Dự thảo cũng đã đặc biệt lưu ý đến việc, các BCĐ tại địa phương cần  có nhiều hình thức phong phú, thích hợp nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất để nhân dân tham gia đóng góp ý kiến. Đặc biệt, Uỷ ban đã yêu cầu các địa phương "cần  in, gửi Bảng so sánh giữa Hiến pháp năm 1992 với Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 kèm theo Bản thuyết minh và Phiếu xin ý kiến đến từng hộ gia đình để từng người dân có điều kiện tham gia đóng góp ý kiến.”- điều đó cũng có nghĩa, Uỷ ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp muốn phát huy hơn nữa quyền làm chủ của nhân dân, trong nhân dân. Cách làm này, sẽ giúp Uỷ ban lắng nghe được nhiều hơn những ý kiến của nhân dân, từ trong nhân dân- những người chủ thực sự của đất nước và họ đồng thời sẽ là những người thực thi Hiến pháp khi nó được QH thông qua và đi vào thực tiễn đời sống một cách "sâu rễ bền gốc”. Điều này, hơn thế, cũng cho thấy sự cầu thị của Uỷ ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp khi không chỉ yêu cầu đưa Hiến pháp tới từng hộ gia đình; mà còn gia hạn thời gian góp ý Hiến pháp cho đến trước khi QH thông qua.

Trên thực tế, ngay từ trước khi Uỷ ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp ban hành công văn kể trên, tại nhiều địa phương, việc tổ chức lấy ý kiến nhân dân về Hiến pháp sửa đổi cũng đã đến với từng xã phường. Đà Nẵng là một ví dụ điển hình. Chỉ tính riêng 7 quận, huyện của TP đã tổ chức 18 hội nghị lấy ý kiến các cán bộ, công chức; 56/56 xã, phường đã tổ chức lấy ý kiến tại UBND. Ngay sau khi tiếp nhận công văn khẩn số 250, Đà Nẵng vẫn tiếp tục triển khai việc lấy  kiến nhân dân đối với Dự thảo sửa đổi Hiến pháp cho đến ngày 30-9. Tại TP. Hồ Chí Minh- một trong những địa phương triển khai việc lấy ý kiến đến từng hộ gia đình sớm nhất trong cả nước thì việc phát Phiếu xin ý kiến đã hoàn thành. Còn, Hà Nội, theo như chỉ đạo của TP, chậm nhất là đến 25-3 các xã phường phải triển khai xong việc phát Phiếu xin ý kiến và mỗi hộ gia đình có khoảng thời gian là 1 tháng để nghiên cứu và đóng góp vào Dự thảo sửa đổi Hiến pháp. Từ thực tiễn việc lấy ý kiến nhân dân và phát Phiếu xin ý kiến có thể thấy: Đây là việc làm cần thiết nhằm phát huy hơn nữa quyền dân chủ của nhân dân. Nhưng, qua quá trình chuẩn bị cũng như phát phiếu xin ý kiến ở một số địa phương đặt ra cho các cấp uỷ, chính quyền một số vấn đề như: Làm thế nào để việc lấy ý kiến từng hộ gia đình không phải là việc làm chỉ mang tính hình thức? Làm thế nào để phát huy cao nhất tinh thần trách nhiệm, tinh thần làm chủ của nhân dân trong việc thực thi quyền hạn của chính mình? Nói cách khác, tức là, làm sao để đông đảo quần chúng nhân dân cùng bàn việc quốc gia với tình thần trách nhiệm cao nhất.

Từ hai vấn đề đặt ra trong quá trình triển khai việc lấy ý kiến từng hộ gia đình mới thấy, song song với việc lấy ý kiến nhân dân tại khu dân cư, rất cần thiết phải đẩy mạnh tuyên truyền cho nhân dân hiểu, nhân dân biết về việc sửa đổi Hiến pháp lần này; cũng như những vấn đề được sửa đổi bổ sung đối với tiến trình phát triển đất nước. Ngay trong những đợt đi kiểm tra công tác lấy ý kiến nhân dân tại các địa phương, các vị trong Uỷ ban Dự thảo đã không ít lần đề cập tới việc cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền về Hiến pháp và việc sửa đổi Hiến pháp lần này. Trong chuyến kiểm tra tại Hà Tĩnh, Trưởng ban Biên tập Phan Trung Lý đề nghị, tỉnh này cần giới thiệu sâu rộng hơn nữa các nội dung cụ thể của Dự thảo sửa đổi Hiến pháp đến các đối tượng dân cư đặc thù trên địa bàn tỉnh như: Ngư dân, người lao động tại các khu công nghiệp, người dân tại các huyện, xã có điều kiện đi lại khó khăn. Nhưng, có lẽ không phải chỉ ở một địa bàn ít thuận lợi về địa lý như Hà Tĩnh mà ngay cả những thành phố lớn như Hà Nội, Đà Nẵng hay TP. Hồ Chí Minh thì việc giới thiệu sâu rộng nội dung, tầm quan trọng của việc sửa đổi Hiến pháp là hết sức quan trọng. Bởi lẽ, có một thực tế không thể phủ nhận: Trong nhân dân cũng có nhiều tầng lớp với mức độ quan tâm tới việc sửa đổi hiến pháp lần này cũng khác nhau. Vì thế, muốn để nhân dân góp ý cũng như góp ý đúng và trúng, không có cách nào khác là phải giới thiệu sâu rộng về  nội dung Hiến pháp sửa đổi đến mọi đối tượng và để tuỳ họ lựa chọn góp ý vào chương hay điều khoản nào mà họ quan tâm nhất; chứ không nhất thiết phải lấy ý kiến vào toàn bộ Hiến pháp sửa đổi (bản Dự thảo). Đây có lẽ cũng chính là một cách khắc phục tính hình thức trong việc góp ý Hiến pháp. 

Muốn làm được và làm tốt đợt lấy ý kiến góp ý Hiến pháp tới từng hộ gia đình,  trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan, tổ chức, các thôn, xóm là rất quan trọng. Nếu trách nhiệm của người đứng đầu được thực thi tốt trong quá trình tổ chức, kiểm tra việc tuyên truyền, cũng như lấy ý kiến nhân dân,  thì việc thực hiện công văn số 250 sẽ thành công và chúng ta sẽ tiếp thu được nhiều ý kiến quý báu trong quá trình đóng góp ý kiến của nhân dân

Posted in: yêu nước